Wygląda na to, że już się zaprzyjaźniliście. Cieniutkie, chrupiące warstwy, delikatny, lekki smak. I ogrom kulinarnych możliwości! Pamiętaj jednak, że walory i apetyczność filo to w dużej mierze efekt dodawanego w czasie przygotowania tłuszczu. W niemałych ilościach. Przyrządzając ciasto samodzielnie, masz nad tym większą kontrolę, niż kupując produkt gotowy. Tradycyjną recepturę składającą się z mąki, oleju i ciepłej wody można śmiało nazwać wegańską, choć na pewno nie należy do rodziny fit produktów. Jak to zwykle bywa – wszystko jest dla ludzi, byle z umiarem!

Wałkowanie ciasta to ręce pełne roboty. Wybierasz opcję ze sklepowej zamrażarki? Pamiętaj, by rozmrażać je powoli! Wkładanie do mikrofalówki surowo zabronione! Pozwól mu spędzić spokojną noc w lodówce bez naruszania opakowania. Otwarte wysycha „z prędkością światła”. Z lodówki wyjmij je na godzinę przed rozpoczęciem pracy. Używa się zawsze kilku arkuszy ciasta, w końcu ma być chrupko! Płaty posmaruj stopionym masłem lub olejem o neutralnym smaku, by nie wysychały. Już wiesz, skąd się bierze ten fenomenalny aromat? Cienkie warstwy ułóż jedna na drugiej. Dopiero teraz przychodzi pora na Twój upragniony farsz. Gratulacje! Pierwsze lody z kuchnią bałkańską przełamane. Już pachnie w całym domu? Siadaj do stołu, smacznego!

Ciasto filo odkrywa przed Tobą swoje sekrety warstwa po warstwie. Wspominaliśmy, że to wymagający nauczyciel? Jednocześnie bardzo cierpliwy i chętnie nagrodzi Cię znakomitym daniem. Pora na egzamin z historii, sięgamy do korzeni. Dzięki baklavie zdasz go celująco. Zostało Ci trochę ciasta i orzechów? Z ateńskimi ciasteczkami nic się nie zmarnuje. Zrobiło się zbyt cukierkowo? Feta i oliwki z greckiego przysmaku odświeżą Twoje kubki smakowe. Doskonały jako ciepły obiad, ale też jako kolacja na chłodno. Urządzasz poczęstunek dla znajomych, lecz znudziła Cię już deska serów i krakersy? Co powiesz na figi z serem w cieście filo? Uprzedzamy - podtrzymanie konwersacji spadnie na Ciebie, bo goście oniemieją z zachwytu. Świeżych warzyw teraz pod dostatkiem, ale Twoje pociechy odmawiają współpracy? Przemyć witaminy do ich diety sprytnie! Efektownie podana zupa krem z białych warzyw z falbanką filo rozproszy ich uwagę, a tarta z ciasta filo zachwyci samym zapachem. Nawet się nie obejrzysz, jak same sięgną po dokładkę. Misja zakończona sukcesem! Planujesz romantyczną kolację? Łódeczki z grillowanymi warzywami trafiają celniej niż strzała Amora. Deser z korzennymi rurkami z ciasta filo i orzechów włoskich z wiśniami w syropie skruszy nawet najtwardsze serce. Koniec filozofowania! Jedzonko czeka, czas start!

Bałkańską nazwą ciasta filo jest kora. W czasie podróży po Bałkanach można spotkać się z dużo większą ilością określeń, w zależności od regionu. Dla przykładu, w Albanii będzie to petë, kori w Macedonii i jufka w Bośni i Hercegowinie, Chorwacji oraz Serbii. Przyda się słownik!

Bułgarzy nie wyobrażają sobie bez filo swojego narodowego dania. Banica to zawijany placek wypełniony serem sirene. Rzadziej spotyka się nadzienie warzywne, mięsne lub słodkie. Podawany z napojem boza stanowi część tradycyjnego bułgarskiego śniadania.

W czasie przygotowania ciasta nigdy nie dotykaj go wilgotnymi rękami! Zacznie się sklejać, więc równe poskładanie płatów będzie graniczyło z cudem. Ściereczkę albo ręczniki papierowe miej zawsze w pogotowiu.

Pracochłonne filo może posłużyć do przygotowania… fast-foodu. Burek to placek bardzo popularny w krajach śródziemnomorskich i arabskich. Co ma w środku? Mięso, warzywa (najczęściej szpinak) ser, czasem ziemniaki i kapustę. Taka wersja jedzenia na szybko nam odpowiada!

Gotowanie i pieczenie to żadna filozofia. Wystarczy przejrzysty przepis, kilka podstawowych składników i dobre chęci. Istnieją dania, których nie można popsuć. Ba! Istnieją dania, które będą smaczne, nawet jeśli nie wszystko pójdzie zgodnie z planem. Co to na filo? Ono jest dużo bardziej wymagającym nauczycielem. Przygotuj się na bezkompromisową lekcję gotowania. Wagary niedopuszczalne! Zobaczysz, że gra jest warta świeczki.

Swoją nazwę wzięło od greckiego słowa phyllo, czyli liść. Każdy płat jest delikatny i cienki jak niewielki listek lub kartka papieru. Nie daj się zwieść, odpowiednio wykonane jest bardzo trwałe. Da Ci wycisk! Wyrabianie ciasta to żmudna, wymagająca uwagi i wprawy praca. Czym się różni od swojego francuskiego krewniaka? Zamiast masła, pierwsze skrzypce grają oliwa i ciepła woda. Elastyczność wypieku to ich sprawka. Znajdziesz w nim też biały ocet. Nie jest to przekąska dla nerwusów. Wielokrotne wałkowanie i rozciąganie ciasta do bardzo dużych i cienkich warstw wymaga czasu.

Zatem pieczemy! Czas na baklavę - słodki deser wypełniony orzechami i miodem. Lukrowana wizytówka ciasta filo! Cenisz mniej utarte szlaki? Bundevara, czyli dyniowy przysmak prosto z Serbii będzie Twoim numerem jeden. Wolisz swojskie klimaty? Wykorzystaj listkowe ciasto w tradycyjnych jabłkowych strudlach. Owocowe tarty albo chrupiące ciasteczka? Nic nie stoi na przeszkodzie.

Zrobiło się słodko, a przecież filo miało przeprowadzić kulinarny wykład! Odstawiamy miód, będzie pieprznie! Liczne warstwy chętnie pomieszczą wytrawne nadzienie. Warzywne i mięsne sakiewki, paszteciki i rolady? Proszę bardzo! Oto masz sposób na nową wersję sajgonek. Już wiesz, z jakim ciastem zrobić samosy. Jest bardzo elastyczne – dosłownie i w przenośni. Można je dowolnie formować oraz tworzyć z niego mięsne, jak również rybne zapiekanki. Umieszczając je w formie na muffinki, a także wypełniając najprostszymi składnikami – serem, szynką, pieczarkami - uzyskasz fenomenalną imprezową przekąskę. Wystarczą nawet pomidory i bazylia. Bałkany znają się na dobrym jedzeniu!

Niech będzie, wszystkim niecierpliwym zdradzimy sekret. Istnieje droga na skróty. Ciasto filo można kupić mrożone. Jest dostępne w supermarketach i sklepach z orientalną żywnością. Niespodzianka! Teraz już nie ma wymówek, czas odrobić kulinarną pracę domową.