Wspomnieliśmy już o istotnej zawartości błonnika w chlebie razowym. To między innymi dzięki temu składnikowi, razowiec jest jednym z ulubionych produktów wszystkich osób, lubiących być w formie. W ciemnym pieczywie znajdziemy witaminy z grupy B, które wpływają na szereg procesów w organizmie. Oddziałują pozytywnie na metabolizm energetyczny i układ nerwowy. Wspierają produkcję czerwonych krwinek oraz budowę odporności. Wszechstronne działanie to ich znak rozpoznawczy.

Razowiec jest dobrym źródłem magnezu, który pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej oraz mocnych mięśni. Dodatkowo cynk wspiera prawidłowe widzenie oraz jest niezbędny dla utrzymania w dobrej kondycji włosów, skóry i paznokci.

Wydawać by się mogło, że o podawaniu pieczywa wiemy wszystko. W końcu zrobienie kanapek nie wydaje się być umiejętnością na poziomie zaawansowanym. Razowe kromki mogą jednak smakować jeszcze lepiej, gdy przygotujemy do nich pastę z czerwonej soczewicy i bawarkę, zamiast bazować na przypadkowych składnikach z lodówki. Podejrzewamy, że produkty takie, jak cukinia czy kukurydza rzadko pojawiają się jako dodatek do chleba. Tymczasem razowa kanapka z warzywami udowadnia, że urozmaicenie śniadania jest dziecinnie proste i nie musi opierać się na szynce i pomidorach. Jogurt naturalny z owocami i orzechami z chlebem stanowi apetyczną propozycję dla wszystkich, którzy rano mają większą ochotę na słodki posiłek. Cukier wcale nie będzie potrzebny. Wystarczą świeże sezonowe owoce. Maliny, truskawki, borówki – wedle uznania.

Chleb razowy okaże się niezwykle przydatny nie tylko o poranku. Czy to na lunch, czy na kolację, kolorowa sałatka z jajkiem, sosem koperkowo-ziołowym i pieczywem będzie smakować wyśmienicie. Zbliżający się ważny, świąteczny obiad potrafi spędzać sen z powiek niejednemu kucharzowi. Koniec z nerwowymi poszukiwaniami odpowiedniego przepisu, ponieważ żurek w chlebie prezentuje się apetycznie nie tylko podczas Wielkanocy. Tak samo, jak barszcz chlebowy warto przygotowywać nie tylko w Boże Narodzenie. W ramach efektownego dania głównego polecamy zrazy z razowym chlebem. Mięsną ucztę z oryginalnym dodatkiem można zorganizować na co dzień i od święta.

- W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się użycie drożdży w produkcji chleba razowego. Przygotowując go samodzielnie, postarajmy się jednak znaleźć czas na przygotowanie własnego zakwasu. Jego kiszenie zajmuje około 3-5 dni, lecz cierpliwość zostanie nagrodzona wybornym smakiem i konsystencją gotowego wypieku.
- Na korzyść tego rozwiązania przemawia fakt, że zaczyn można wykorzystać wielokrotnie. W czasie przyrządzania wypieku, miesza się go z mąką i wodą, ale zużywa się tylko część tej mieszanki. Reszta przyda się do zrobienia kolejnego bochenka, pod warunkiem, że będzie przechowywana w lodówce.
- To zrozumiałe, że nie każdy może mieć czas i odpowiednie warunki do samodzielnego wypiekania chleba. Będąc na zakupach, należy więc zwrócić szczególną uwagę na etykiety i skład chleba razowego, który może być nim tylko z pozoru. Niektóre odmiany nie są wypiekane z mąki razowej, a z pytlowej. Ciemny kolor uzyskuje się, dodając do chleba ekstrakt słodowy.
- Kupując chleb razowy, wybierajmy cięższe egzemplarze o ciemnym, szaro-brązowym kolorze. W przypadku pieczywa o intensywnej, czekoladowej barwie istnieje większe prawdopodobieństwo, że użyto w jego produkcji sztucznych barwników.
- Jeśli nie jesteście pewni, co oznaczają liczby na opakowaniach z mąką, spieszymy z wyjaśnieniem. Oznaczają one typ mąki. Im wyższy, tym wyprodukowane z niego pieczywo będzie bogatsze w błonnik i składniki mineralne.

W przeszłości wypieki z jasnej mąki uważano za prawdziwy rarytas i luksus dostępny tylko dla najzamożniejszych elit. Z kolei ciemny chleb był spożywany przez biedniejsze warstwy społeczeństwa. Obecnie chleb razowy ma opinię jednego z najzdrowszych, poleca się go nie tylko podczas różnego rodzaju diet. Coraz więcej osób chętnie wypieka ten rodzaj pieczywa samodzielnie. Wbrew pozorom wcale nie należy to do skomplikowanych wyzwań kulinarnych. Nawet najprostsza wersja, bez żadnych dodatków smakuje doskonale.

Wybór pieczywa w sklepach i piekarniach jest ogromny. Różni się ono kształtem, kolorem, ale przede wszystkim składem. Czym więc tak naprawdę jest chleb razowy? Powstaje z mąki żytniej lub pszennej, wytwarzanej przez jednorazowe (stąd zresztą jego nazwa) mielenie całego ziarna. W przeciwieństwo do białej mąki, do której wykorzystywane jest wyłącznie bielmo, w razowej znajduje się również zmielona osłonka, zwierająca otręby. Z tego względu chleb razowy jest wyraźnie ciemniejszy. W jego składzie powinny znaleźć się 4 składniki – mąka, woda, sól oraz zakwas, ewentualnie drożdże.

Teoretycznie nie potrzebuje już żadnych dodatków. Mimo to smakowitym pomysłem może być dodanie do niego lub posypanie go z wierzchu prażonymi ziarnami słonecznika, sezamu, pestek dyni, czarnuszki lub siemienia lnianego. Pojawia się zatem pytanie – czym różni się chleb razowy od pełnoziarnistego? Podstawowa różnica polega na zastosowanym rodzaju mąki. Razowiec powstaje z mąki typu 2000, co oznacza, że znajduje się w nim 2% składników mineralnych. Z kolei do przygotowania pieczywa pełnoziarnistego, używana jest mąka typu 3000.

Skoro najważniejsze informacje teoretyczne mamy już za sobą, pora na kuchenną praktykę. Chleb razowy jest znakomitym materiałem do zrobienia kanapek – to prawdopodobnie nasze pierwsze skojarzenie. Możemy eksperymentować do woli. Od ulubionej wędliny i warzyw, przez jajka, warzywne pasty aż do twarożku w rozmaitych odsłonach. Pasty rybne i solidniejsze kawałki mięsa, jak np. apetyczny rostbef też wchodzą w grę. Owocowe dżemy i konfitury z łatwością osłodzą jego smak. Świeże, razowe pieczywo z chrupiącą skórką może stać się jednym z ulubionych przysmaków wszystkich domowników.

Jednak kanapki to nie wszystko. Odrobina oliwy i świeżych ziół, w tym tymianku i oregano, pozwolą na stworzenie aromatycznych grzanek. Idealnie pasują do sałatek i gęstych zup. Czy chleb razowy może przydać się podczas przygotowania dania głównego? Pokruszone drobno kawałki z powodzeniem wykorzystamy jako składnik chrupiącej panierki do mięsnych i warzywnych kotletów. Klasyczna bułka tarta tym razem zostanie w spiżarce. Ciężki i zbity chleb razowy dość długo zachowuje świeżość. Mimo to, nie spisujmy go na straty, gdy okaże się czerstwy. Wykorzystajmy go jako bazę do zapiekanki chlebowej. Obecność jogurtowego lub śmietanowego sosu oraz innych składników zamieni go w produkt nie tylko użyteczny, ale jeszcze bogatszy w smaku. Niech w naszych kuchniach nic się nie zmarnuje.